Apollo und Hyacinth KV 38
Einzelausgabe > Kritische Edition des vertonten Textes (Partiturtext)
|
|
||
|
|
||
|
CHORUS I
|
||
|
Apollo propter necem Hyacintho illatam Oebali regia discedere iubetur.
|
||
|
Oebalus, Melia, Apollo, Zephyrus.
|
||
|
Recitativo
|
|
|
Oebalus
|
||
|
Amare numquid filia, haud dubito, deum,
|
||
|
favore qui ter dignus est nostro, potes?
|
||
|
Melia
|
||
|
Quid loquere pater? – Apollo mortalem sibi
|
||
|
me coniugali cupiat adiungi thoro?
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Dubitare noli, Apollo te sponsam petit,
|
||
|
meumque, libertate sed nata utere
|
||
|
tua, roganti placidus adsensum dedi.
|
||
|
Melia
|
||
|
Negare num me genitor! adsensum putes?
|
||
|
Quae virgo contemsisse divinum virum
|
||
|
tantosque honores, stulta nisi et animi impotens
|
||
|
fuerit, et obstitisse fortunae velit?
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Prudenter istud nata! coniugium eligis;
|
||
|
sic namque per te frater et genitor tuus,
|
||
|
sic et nepotes sorte divina eminent,
|
||
|
sic nostra diva efficitur his facibus domus.
|
||
|
Melia
|
||
|
Dic, ubi moratur Apollo? – colloquio illius
|
||
|
o ut liceret optimo actutum frui!
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Cum fratre disco ludit et Zephyro simul
|
||
|
in nemore. At huc redibit, ut spero, citius,
|
||
|
tuumque me praesente consensum petet.
|
||
|
Melia
|
||
|
O petat! habebit omne, quod pectus cupit.
|
||
|
|
No 4 Aria
|
|
|
Melia
|
||
|
Laetari,
|
||
|
iocari,
|
||
|
fruique divinis honoribus stat,
|
||
|
dum Hymen optimus
|
||
|
taedis et floribus
|
||
|
grata,
|
||
|
beata
|
||
|
connubia iungit et gaudia dat.
|
||
|
Iam diva vocabor,
|
||
|
si numen amabo;
|
||
|
per astra vagabor
|
||
|
et nubes calcabo;
|
||
|
et urbes, et regna devoveant se,
|
||
|
et fauni adorent, et satyri me.
|
||
|
|
||
|
|
Recitativo
|
|
|
Zephyrus
|
||
|
Rex! de salute filii est actum; iacet
|
||
|
Hyacinthus!
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Heu me! nuntium o tristem nimis!
|
||
|
Qua morte cecidit?
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Ictus a disco ruit.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Quis filium occidisse non timuit meum?
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Apollo.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Contremisco!
|
||
|
Melia
|
||
|
Superi! quid? Deus,
|
||
|
qui me beare voluit, hic fratri necem
|
||
|
sit machinatus? Ista quis credat tibi?
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Vera loquor, et testis ego pereuntis fui.
|
||
|
Vix lapsus est Hyacinthus, aufugi, malum
|
||
|
ne simile feriat forsan et nostrum caput.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Sic ergo plectis numen innocuos? – Favor,
|
||
|
quo te recepi, morte num nati unici
|
||
|
dignus erat? – Ergo Meliam et natam quoque
|
||
|
surripere patri numen o falsum paras?
|
||
|
Melia
|
||
|
O absit a me genitor! ut sponsum eligam,
|
||
|
deoque, qui cruore germani madet,
|
||
|
nuptura porrexisse praesumam manus.
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
(Quid audio? an coniugia meditatur deus? –
|
||
|
An Meliam et rapuisse mihi amatam cupit? –
|
||
|
Qui rapuit Hyacinthi, anne et istius mihi
|
||
|
rapiet amorem?)
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Zephyre! quae causa improbum
|
||
|
adegit hoc ad facinus?
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Haud ullam scio.
|
||
|
Natus ad amoenum litus Eurotae stetit,
|
||
|
discumque metae proximum adspiciens, meus
|
||
|
clamabat, ecce discus est vestro prior,
|
||
|
metamque tetigit. Apollo tum discum iacit,
|
||
|
loquentis et propellit in pueri caput,
|
||
|
quo laesus iste pronus in terram ruit.
|
||
|
Non dubito, quin extinctus hoc disci impetu
|
||
|
fuerit.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
An sic furere non dubitat deus,
|
||
|
ut sibi benignum privet et prole Oebalum?
|
||
|
Exesse regno numen invisum mihi
|
||
|
meisque iubeo. Zephyre! fac pellas reum,
|
||
|
maiora ne, vel plura mihi damna inferat.
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Rex! regna tua sunt: ipse tu pelle impium.
|
||
|
Tu morte nati laesus es. Timeo deum,
|
||
|
qui fulmen hoc torqueret in nostrum caput.
|
||
|
(Expellat utinam! noster ut possit dolus
|
||
|
latere; nam caedis ego sum factae reus!)
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Abibo! Vos manete! Si veniat deus
|
||
|
ad vos, abire nata! crudelem iube.
|
||
|
Ad litus Eurotae ibo, num vivat, meum
|
||
|
videre natum. Forsan occurret mihi
|
||
|
Apollo, regnis numen invisum meis.
|
||
|
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
(Succedit ad mea vota, succedit dolus,
|
||
|
meliaque me dilecta nunc coniux manet.)
|
||
|
Melia
|
||
|
Non capio, cur Apollo ne laesus quidem
|
||
|
necarit unice ante dilectum sibi
|
||
|
Hyacinthum. Amare qui sororem me queat,
|
||
|
si fratris ante polluat fato manus?
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Dilecta! ne mirare, quod tantum scelus
|
||
|
Apollo perpetrarit; haud nosti impium:
|
||
|
astutus est, crudelis, inconstans, levis;
|
||
|
hinc exulare iussus est coelis, suo
|
||
|
furore ne turbaret unanimes deos.
|
||
|
Melia
|
||
|
(Meliora credidisse de tanto deo
|
||
|
mens dictat. Ast incertus est animus tamen,
|
||
|
timorque spesque pectore alternant vices.)
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Melia! quid animo volvis? ah sponsum abiice,
|
||
|
cuius cruore dextra fraterno calet!
|
||
|
Zephyrumque, cuius ipsa sat nosti fidem,
|
||
|
amore, quo beatus efficiar, bea.
|
||
|
Melia
|
||
|
Nunc fata fratris cogito, haud Zephyri faces.
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
O dura! num sprevisse sic Zephyrum potes?
|
||
|
|
No 5 Aria
|
|
|
Zephyrus
|
||
|
En! duos conspicis:
|
||
|
amantem et nocentem,
|
||
|
iuvantem et furentem;
|
||
|
cui manum porrigis?
|
||
|
Apollo te necabit:
|
||
|
at Zephyrus amabit.
|
||
|
Fraterno qui dexteram tinxit cruore,
|
||
|
tentabit in tenera plura sorore:
|
||
|
quem prudens eligis?Variante in den Wiederholungen:
quid eligis? |
||
|
|
Recitativo
|
|
|
Zephyrus
|
||
|
Heu! numen! ecce! numen huc gressum movet;
|
||
|
Melia! quid agimus? indica effugii locum!
|
||
|
Timeo ferocem.
|
||
|
Melia
|
||
|
An ergo me solam obiicis?
|
||
|
Subsiste! num iactata sic perstat fides?
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Ne patere, quaeso, ut noceat insonti deus!
|
||
|
(Accedit Apollo.)
|
||
|
Apollo
|
||
|
Adesne latro! fraudis infandae artifex!
|
||
|
Hyacinthum amicum rapere non fuerat satis?
|
||
|
rapuisse sponsam numquid et nostram simul
|
||
|
sceleste! tentas? Crimen et mendax novis
|
||
|
criminibus auges? Impie! iratum tibi
|
||
|
quid possit, experire, iam numen modo:
|
||
|
amantis et nocentis, et iuste quidem
|
||
|
nocentis experire vindictam dei!
|
||
|
Irruite venti! claude sceleratum specu
|
||
|
Aeole!
|
||
|
Zephyrus
|
||
|
Quid? heu me!
|
||
|
(Zephyrus in ventum mutatus abripitur.)
|
||
|
Melia
|
||
|
Quid agis o numen grave?
|
||
|
Funeribus an replere vis regnum patris?
|
||
|
Iam fratre caeso occidis et Zephyrum simul!
|
||
|
Tyranne! nunc et Meliam et regem obprimes?
|
||
|
Apollo
|
||
|
O cara!
|
||
|
Melia
|
||
|
Quid? vocasse me caram audes?
|
||
|
Cruente!
|
||
|
Apollo
|
||
|
Me percipere si non sit grave – – –
|
||
|
Melia
|
||
|
Est grave, tace! atque nostra, sic genitor iubet,
|
||
|
illico relinque regna, ne noceas magis!
|
||
|
Apollo
|
||
|
Ah! pone tandem fulmen o superum pater!
|
||
|
Quousque persequetur hic miserum furor?
|
||
|
|
No 6 Duetto
|
|
|
Melia
|
||
|
DiscedeVariante in den Wiederholungen:
Discede! |
||
|
crudelis!
|
||
|
Gaudebo, tyrannus si deserit me!
|
||
|
Vah! insolentem,
|
||
|
qui violat iura!
|
||
|
Discede! discede! nam metuo te.Variante in den Wiederholungen:
Discede! |
||
|
Apollo
|
||
|
Est, crede!Variante in den Wiederholungen:
Est, crede, |
||
|
fidelis,
|
||
|
est mitis Apollo, qui deperit te.
|
||
|
Quid? innocentem
|
||
|
sic abicis dura?
|
||
|
Sic perdis amicum, si reicis me.Variante in den Wiederholungen:
Sic perdis amicum. |
||
|
(Abit Melia.)
|
||
|
Apollo solus
|
||
|
Quem coeli premunt inopem,
|
||
|
an terris agat exsulem?
|
||
|
Manebo!
|
||
|
Quousque resederit dira
|
||
|
quae pectora sauciat ira,
|
||
|
latebo.
|
||
|
|
||
|
|
||
|
CHORUS II
|
||
|
Oebalus, cognita Apollinis innocentia, hunc benigne recipit, eique filiam coniugem tradit.
|
||
|
Oebalus, Melia, Apollo, Hyacinthus.
|
||
|
|
Recitativo
|
|
|
Hyacinthus
|
||
|
Non est. –
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Quis ergo nate! dic, si patrem amas,
|
||
|
quis te peremit?
|
||
|
Hyacinthus
|
||
|
Zephyrus; – heu me! – si deus –
|
||
|
adesset! –
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Heu! iam moritur! –
|
||
|
Hyacinthus
|
||
|
O Pater! – Pater!
|
||
|
mors – est – acerba!
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Nate!
|
||
|
Hyacinthus
|
||
|
Ge-nitor! – Ah! vale! –
|
||
|
(Moritur.)
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Hyacinthe! – nate! – vixit – exanimis iacet! – –
|
||
|
"Apollo", dixit, "innocens est, o pater!"
|
||
|
"Crede mihi, non est; Zephyrus est auctor necis."
|
||
|
Sic ergo mecum Zephyre ter mendax! agis?
|
||
|
Sic numen ipsum sceleris et tanti reum
|
||
|
arguere, sic me fallere haud regem times?
|
||
|
Cruente! faxim crimen hoc proprio luas
|
||
|
cruore! – Mortem filii an inultus feram?
|
||
|
|
No 7 Aria
|
|
|
Ut navis in aequore luxuriante
|
||
|
per montes, per valles undarum iactatur,
|
||
|
et iamiam proxima nubibus stat,
|
||
|
et iamiam proxima tartaro nat;
|
||
|
sic bilis a pectore bella minante
|
||
|
per corpus, per venas, per membra grassatur:Variante in den Wiederholungen:
per membra grassatur: |
||
|
furore sublevor;
|
||
|
dolore deprimor.
|
||
|
Ira, vindicta conglomerant se,
|
||
|
atque quassare non desinunt me.Varianten in den Wiederholungen:
atque quassare non desinunt me non. non quassare non desinunt me. |
||
|
|
||
|
|
Recitativo
|
|
|
Melia
|
||
|
Quocumque me converto, crudelis dei
|
||
|
monumenta detestanda conspicio. Prius
|
||
|
perire Zephyrum videram et fratrem modo
|
||
|
video natare sanguine insontem suo.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Quid comite nullo filia huc infers pedem?
|
||
|
An latro iamiam fugit?
|
||
|
Melia
|
||
|
Hunc iussi illico
|
||
|
vitare nostra regna; nam caedem improbus
|
||
|
nova gravare caede non timuit deus.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Quid loquere? caedem nata! quam narras novam?
|
||
|
Melia
|
||
|
O rex! amicum rapuit, et Zephyrum quidem,
|
||
|
ventisque me vidente lacerandum dedit.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
O iustus est Apollo, dum plectit scelus,
|
||
|
quod imputavit perfidus et atrox deo
|
||
|
Zephyrus! Hic auctor, filia! est factae necis.
|
||
|
Non est Apollo: Zephyrus in fratrem tuum
|
||
|
discum agere non dubitavit.
|
||
|
Melia
|
||
|
Unde autem pater!
|
||
|
haec nosse poteras?
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Natus haec retulit mihi,
|
||
|
nam vivus est inventus a nobis. Meis
|
||
|
extinctus est in manibus.
|
||
|
Melia
|
||
|
Heu me! quid? pater!
|
||
|
quid ergo regno exisse iussisti deum?
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Filia! dolore motus et Zephyri dolis
|
||
|
delusus id iussisse me memini. Impium
|
||
|
quis tale sibi timuisset a Zephyro scelus?
|
||
|
Melia
|
||
|
O genitor! omnes perditi iamiam sumus!
|
||
|
Discessit, heu! discessit a nobis deus!
|
||
|
O crede, non inultus id probrum feret.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Quid? nata! discessisse iam numen putas?
|
||
|
Melia
|
||
|
Nil dubito; namque exire de regno tuo
|
||
|
Apollinem ipsa, linquere et nostros Lares
|
||
|
iussi. O ut hunc revocare nunc possem deum!
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Heu! fata quam sinistra nos hodie obruunt!
|
||
|
|
No 8 Duetto
|
|
|
Oebalus
|
||
|
Natus cadit,
|
||
|
atque deus
|
||
|
me nolente,
|
||
|
nesciente
|
||
|
laesus abit.Variante in den Wiederholungen:
Deus laesus abit. |
||
|
Regnum sine numine
|
||
|
iam non diu stabit:
|
||
|
numen! quaeso, flectere,
|
||
|
et ad nos revertere!
|
||
|
Melia
|
||
|
Frater cadit,
|
||
|
atque meus
|
||
|
te iubente,
|
||
|
me dolente
|
||
|
sponsus abit.Variante in den Wiederholungen:
meus sponsus abit. |
||
|
Sponsa sine complice
|
||
|
quaeso, quid amabit?
|
||
|
Noli sponsam plectere!
|
||
|
Numen! ah! regredere!
|
||
|
(Accedit Apollo.)
|
||
|
|
Recitativo
|
|
|
Apollo
|
||
|
Rex! me redire cogit in Hyacinthum amor.
|
||
|
Ignosce, quod numen ego tua regna audeam
|
||
|
praesens beare! Disce, quid numen queat!
|
||
|
Hyacinthe surge! funus et flore aemulo
|
||
|
nomenque praeferente defuncti tege.
|
||
|
(Subsidens cum funere tellus hyacinthos flores germinat.)
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Quid video? – Surrexisse de nato meo
|
||
|
conspicio flores? –
|
||
|
Melia
|
||
|
Numen o nimium potens!
|
||
|
Pudore me suffusa profiteor ream.
|
||
|
Ad verba Zephyri, patris ad iussa omnia,
|
||
|
quae me poenitet, feci.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Optime
|
||
|
parce deus! ignarus ego, quis fuerit necis
|
||
|
auctor patratae, pessimo Zephyro fidem
|
||
|
habui, meumque credidi natum tua
|
||
|
periisse fraude. Zephyrus o quanta improbus
|
||
|
induxit in regna mea, ni parcas, mala!
|
||
|
Melia
|
||
|
O numen! haud fuisse contemptum putes;
|
||
|
abire quod te iusserim, imprudens fui
|
||
|
credulaque nimium, et ira mihi verba abstulit,
|
||
|
quae de dolore fratris occisi meant.
|
||
|
Apollo
|
||
|
Confide rex! Apollo non fugiet tua
|
||
|
regna. Manet, et manebit heic tecum, fide
|
||
|
iam stare si promissa demonstres tua.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Intelligo. Ecce nata! te sponsam deus
|
||
|
dignatur elegisse.
|
||
|
Melia
|
||
|
Num credam deum
|
||
|
amare posse Meliam?
|
||
|
Apollo
|
||
|
O crede! ipsemet
|
||
|
Iupiter amare saepe mortales solet;
|
||
|
amare namque convenit tantum diis;
|
||
|
vobis amari.
|
||
|
Melia
|
||
|
Numen! en famulam, suo
|
||
|
quae pro parente pectus hoc offert tibi.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
En! si placere sponsa mortalis potest,
|
||
|
Apollo! nostra filiam adductam manu
|
||
|
accipe, meoque semper in regno mane.
|
||
|
Hyacinthus obiit: alter Hyacinthus mihi
|
||
|
eris, manere filia hac factus gener
|
||
|
regione si digneris in nostra.
|
||
|
Apollo
|
||
|
Oebale!
|
||
|
accipio laetus Meliae oblatae manum,
|
||
|
rebusque semper placidus adsistam tuis.
|
||
|
Melia
|
||
|
Iustitia sic tua deus elucet magis.
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Sic innocentem debita haud merces fugit.
|
||
|
Apollo
|
||
|
Sic saecla te futura clementem sonent.
|
||
|
|
No 9 Terzetto
|
|
|
Apollo
|
||
|
Tandem post turbida
|
||
|
fulmina,
|
||
|
nubila
|
||
|
Tonantis murmura
|
||
|
pax alma virescit et explicat se.
|
||
|
Melia
|
||
|
Post vincla doloris
|
||
|
Oebalus
|
||
|
Post bella furoris
|
||
|
Apollo
|
||
|
Post monstra pavoris
|
||
|
Oebalus, Apollo et Melia
|
||
|
vos|nos iungit amabile pignus amoris.
|
||
|
Omnes
|
||
|
Post fata
|
||
|
Apollo
|
||
|
sperata
|
||
|
Melia
|
||
|
beata
|
||
|
Oebalus
|
||
|
optata
|
||
|
|
||
|
Oebalus
|
||
|
vos taeda coronat et excitat me.
|
||
|
Apollo et Melia
|
||
|
nos taeda coronet et erigat te.
|
||
|
|
||
|
|
||
|
Finis
|